در این مطلب به بررسی اینکه در ساخت تیرآهن از چه آلیاژی استفاده میشود، می پردازیم. همان طور که اطلاع دارید تیرآهن یکی از مهم ترین مصالح در ساخت اسکلت فلزی ساختمان‌ها و سازه‌های مختلف است. این عضو حیاتی، وظیفه‌ی تحمل بارهای وارده بر سازه را بر عهده دارد و از این رو، باید از استحکام و مقاومت بالایی برخوردار باشد.
فهرست محتوای این صفحه
« لیست قیمت آهن آلات »
« قیمت تیرآهن »
آلیاژ مورد استفاده در ساخت تیرآهن
فولاد، آلیاژ اصلی در ساخت تیرآهن است. این آلیاژ از ترکیب آهن و کربن به همراه عناصر دیگر به وجود می‌آید. نوع و مقدار عناصر آلیاژی، خواص و ویژگی‌های تیرآهن را تعیین می‌کنند. با اینکه فولاد آلیاژ مورد استفاده در ساخت تیرآهن است. اما فولاد به تنهایی و بدون عناصر دیگر، قادر به تحمل بارهای سنگین و وظایف حساس تیرآهن در سازه‌ها نیست. در اینجا، نقش عناصر آلیاژی در ارتقای خواص آلیاژ مورد استفاده در ساخت تیرآهن پررنگ میشود.
معرفی افزودنی های فولاد برای تولید تیرآهن
همانطور که گفته شد، فولاد آلیاژی از آهن و کربن است. اما فولاد به تنهایی برای ساخت تیرآهن مناسب نیست. در اینجا، عناصر آلیاژی به کمک فولاد می‌آیند و آن را به آلیاژ مورد استفاده در ساخت تیرآهن تبدیل می‌کنند. در ادامه به این موارد اشاره شده است.
کربن
عنصر اصلی برای افزایش استحکام و سختی فولاد است. آلیاژ با درصد کربن بیشتر، استحکام و سختی بالاتری خواهد داشت. اما افزایش بیش از حد کربن، می‌تواند باعث تردی آلیاژ و کاهش قابلیت جوشکاری آن شود.
منگنز
عنصری است که به افزایش سختی و استحکام فولاد کمک می‌کند. همچنین، قابلیت جوشکاری آلیاژ را نیز بهبود می‌بخشد.
سیلیسیم
عنصری است که به افزایش استحکام و مقاومت فولاد در برابر خوردگی کمک می‌کند. آلیاژ با درصد سیلیسیم بیشتر، در برابر زنگ زدگی و پوسیدگی مقاوم‌تر خواهد بود.
فسفر و گوگرد
ناخالصی‌هایی هستند که به طور طبیعی در فولاد وجود دارند. این ناخالصی‌ها می‌توانند خواص فولاد را تضعیف کنند. با این حال، در مقادیر کم می‌توانند به بهبود ماشینکاری فولاد کمک کنند.
نیکل
عنصری است که به افزایش استحکام، چقرمگی و مقاومت فولاد در برابر خوردگی کمک می‌کند. آلیاژ با درصد نیکل بیشتر، برای ساخت سازه‌هایی که در معرض خوردگی هستند مناسب‌تر است.
کروم
عنصری است که به افزایش سختی، مقاومت به سایش و مقاومت فولاد در برابر خوردگی کمک می‌کند. آلیاژ با درصد کروم بیشتر، برای ساخت سازه‌هایی که در معرض سایش و خوردگی هستند مناسب‌تر است.
مولیبدن
عنصری است که به افزایش استحکام فولاد در دمای بالا و مقاومت آن در برابر خوردگی کمک می‌کند. آلیاژ با درصد مولیبدن بیشتر، برای ساخت سازه‌هایی که در معرض دمای بالا هستند مناسب‌تر است.
نکته تکمیلی
عناصر آلیاژی نقشی حیاتی در تبدیل فولاد به آلیاژ مورد استفاده در ساخت تیرآهن ایفا می‌کنند. انتخاب نوع و مقدار مناسب این عناصر، به ساخت تیر آهن با خواص و ویژگی‌های مورد نظر برای کاربردهای مختلف کمک می‌کند.
روش آماده سازی فولاد مورد استفاده در تیرآهن
فولاد مورد استفاده در ساخت تیرآهن به دو روش کلی تولید میشود:
روش سنتی:
در این روش، سنگ آهن در کوره‌های بلند ذوب شده و به چدن تبدیل میشود. سپس چدن در کوره‌های اکسیژن تصفیه شده و به فولاد تبدیل میشود. این روش به دلیل نیاز به مواد اولیه خاص و مصرف انرژی بالا، به تدریج در حال جایگزینی با روش‌های جدیدتر است.
مزایای روش سنتی:
- تولید فولاد با قیمت تمام شده پایین‌تر
- امکان تولید فولاد با کیفیت بالا
معایب روش سنتی:
- نیاز به مواد اولیه خاص مانند سنگ آهن با کیفیت بالا
- مصرف انرژی بالا
- آلودگی زیست محیطی
روش کوره قوس الکتریکی:
در این روش، قراضه‌های فولادی در کوره‌های قوس الکتریکی ذوب شده و به فولاد تبدیل می‌شوند. این روش به دلیل استفاده از مواد اولیه بازیافتی، دوستدار محیط زیست بوده و مصرف انرژی کمتری دارد.
مزایای روش کوره قوس الکتریکی:
- استفاده از مواد اولیه بازیافتی
- مصرف انرژی کمتر
- آلودگی زیست محیطی پایین
معایب روش کوره قوس الکتریکی:
- قیمت تمام شده فولاد تولیدی به دلیل نیاز به تجهیزات پیشرفته‌تر، بیشتر است.
- کیفیت فولاد تولیدی به کیفیت قراضه‌های فولادی مورد استفاده بستگی دارد.
نکته:
انتخاب روش مناسب برای تولید فولاد نقش مهمی در کیفیت و قیمت تیرآهن تولیدی دارد. با توجه به مزایا و معایب هر روش، می‌توان روش مناسب را برای تولید آلیاژ مورد نظر انتخاب کرد.
مراحل تولید تیرآهن
- شمش فولادی: پس از تولید فولاد، آن را به شمش تبدیل می‌کنند.
- نورد گرم: شمش فولادی در دمای بالا نورد شده و به تیرآهن تبدیل میشود.
- سرد شدن: تیرآهن پس از نورد گرم، سرد شده و به ابعاد نهایی خود می‌رسد.
- عملیات تکمیلی: در نهایت، تیرآهن بر اساس استانداردهای مربوطه برش داده شده و علامت‌گذاری میشود.
انواع تیرآهن بر اساس آلیاژ
تیرآهنها بر اساس نوع آلیاژ به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند:
تیرآهن فولاد کربنی:
این نوع تیرآهن که به تیرآهن معمولی نیز معروف است، از فولاد کربنی با درصد کربن کم (حدود 0.25%) ساخته میشود. فولاد کربنی، آلیاژی از آهن و کربن است که به دلیل استحکام و قیمت مناسب، به طور گسترده در ساخت تیرآهن استفاده میشود.
مزایای تیرآهن فولاد کربنی:
- قیمت تمام شده پایین‌تر
- استحکام مناسب
- قابلیت جوشکاری و ماشینکاری خوب
معایب تیرآهن فولاد کربنی:
- مقاومت به خوردگی پایین‌تر
- استحکام کمتر در مقایسه با تیرآهنهای آلیاژی
کاربرد تیرآهن فولاد کربنی:
- ساخت اسکلت فلزی ساختمان‌های با ارتفاع کم
- ساخت پل‌های با دهانه کوتاه
- ساخت خرپاها و قاب‌های فلزی
تیرآهن آلیاژی:
این نوع تیرآهن از فولاد آلیاژی با درصد کربن بیشتر و عناصر آلیاژی دیگر مانند منگنز، نیکل، کروم و مولیبدن ساخته میشود. آلیاژهای مورد استفاده در ساخت این نوع تیرآهن، استحکام، سختی، مقاومت به خوردگی و مقاومت به سایش تیرآهن را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهند.
مزایای تیرآهن آلیاژی:
- استحکام و سختی بالا
- مقاومت به خوردگی و سایش بالا
- قابلیت تحمل بارهای سنگین
معایب تیرآهن آلیاژی:
- قیمت تمام شده higher
- قابلیت جوشکاری و ماشینکاری دشوارتر
کاربرد تیرآهن آلیاژی:
- ساخت اسکلت فلزی ساختمان‌های مرتفع
- ساخت پل‌های با دهانه بلند
- ساخت سازه‌های دریایی
- ساخت ماشین‌آلات و تجهیزات سنگین
نکته
انتخاب نوع تیرآهن مناسب برای هر پروژه، به عوامل مختلفی مانند نوع سازه، بارهای وارده، شرایط محیطی و بودجه‌ی پروژه بستگی دارد. آلیاژهای مختلف، تیرآهنها با خواص و ویژگی‌های متنوعی را به ارمغان می‌آورند. انتخاب نوع آلیاژ مناسب، گامی مهم در راستای ساخت سازه‌های ایمن و بادوام خواهد بود.
نکاتی در مورد آلیاژ تیرآهن
- آلیاژ تیرآهنها باید بر اساس استانداردهای مربوطه تولید و به بازار عرضه شوند.
- تیرآهنها در سایزها و مقاطع مختلف تولید می‌شوند.
- به دلیل خواص شیمیایی آلیاژ تیرآهنها، آن ها باید در شرایط مناسب نگهداری و حمل و نقل شوند.
نتیجه
تیرآهن، عنصری حیاتی در ساخت و ساز است که انتخاب نوع مناسب آن، نقشی اساسی در استحکام، عمر و پایداری سازه ایفا می‌کند. آلیاژهای مختلف فولاد، با خواص و ویژگی‌های منحصر به فرد خود، تنوع بی‌نظیری در تیرآهنها به وجود می‌آورند.
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.