این مطلب به معرفی مقاطع فولادی مورد استفاده در ساختمان سازی، اختصاص داده شده است. فولاد به عنوان یکی از پرکاربردترین مصالح در صنعت ساختمان‌سازی، نقش حیاتی در استحکام و پایداری سازه‌ها ایفا می‌کند. مقاطع فولادی، تنوع گسترده‌ای دارند و هر کدام با توجه به شکل و ویژگی‌های خود، کاربردهای متفاوتی در ساخت و ساز دارند. در این مطلب، به معرفی مقاطع فولادی پرکاربرد در ساختمان، کاربردهای آنها و نکاتی در خصوص انتخاب و استفاده از آنها می‌پردازیم.

« لیست قیمت آهن آلات »

اهمیت مقاطع فولادی در صنعت ساختمان‌سازی

مقاطع فولادی به دلیل مزایایی مانند استحکام بالا، مقاومت در برابر کشش و فشار، قابلیت شکل‌پذیری و جوش‌پذیری، به طور گسترده در ساخت اسکلت فلزی ساختمان‌ها، تیرها، ستون‌ها، سقف‌ها، دیوارها و سایر بخش‌های سازه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند. استفاده از مقاطع فولادی، مزایای متعددی به شرح زیر دارد:

• افزایش استحکام و پایداری سازه: مقاطع فولادی به دلیل مقاومت بالا، می‌توانند بارهای سنگین را تحمل کرده و از سازه در برابر زلزله، باد و سایر نیروهای خارجی محافظت کنند.
• کاهش وزن سازه: مقاطع فولادی در مقایسه با مصالح سنتی مانند بتن، وزن کمتری دارند و به همین دلیل، می‌توانند در ساخت سازه‌های سبک‌تر و مقاوم‌تر مورد استفاده قرار بگیرند.
• افزایش سرعت ساخت و ساز: مقاطع فولادی به دلیل قابلیت پیش‌ساخته شدن، می‌توانند به سرعت در محل پروژه مونتاژ شده و به طور قابل توجهی سرعت ساخت و ساز را افزایش دهند.
• کاهش هزینه‌های ساخت: استفاده از مقاطع فولادی در بلندمدت می‌تواند به دلیل افزایش عمر مفید سازه و کاهش هزینه‌های تعمیرات و نگهداری، مقرون به صرفه باشد.

معرفی مقاطع فولادی

مقاطع فولادی در اشکال و اندازه‌های مختلفی تولید می‌شوند که هر کدام کاربرد خاص خود را دارند. برخی از پرکاربردترین مقاطع فولادی در صنعت ساختمان‌سازی عبارتند از:

میلگرد:

میلگردها، عضوی حیاتی در دنیای ساخت و ساز هستند، ستون‌هایی استوار که در دل بتن آرمه پنهان می‌شوند و استحکام و پایداری را به ارمغان می‌آورند. این مقاطع فولادی با سطح مقطع دایره‌ای، در دو نوع آجدار و ساده تولید می‌شوند و هر کدام نقشی منحصر به فرد در ساخت سازه‌ها ایفا می‌کنند.

« قیمت میلگرد »

میلگردهای آجدار:

این نوع میلگرد، با آج‌های برجسته خود، چسبندگی فوق‌العاده‌ای به بتن ایجاد می‌کند. گویی پیوندی ناگسستنی بین این دو عنصر شکل می‌گیرد، اتحادی که ثمره‌اش استحکامی بی‌نظیر در برابر کشش و فشار است. به همین دلیل، میلگردهای آجدار در ساخت اسکلت‌های فلزی و بتن آرمه، نقشی کلیدی دارند. از فونداسیون تا تیرها و ستون‌ها، ردپای این مقاطع فولادی، تضمینی برای پایداری و استواری سازه خواهد بود.

میلگردهای ساده:

گرچه این نوع میلگردها آج‌های برجسته میلگردهای آجدار را ندارند، اما در وظایف خود بی‌بدیل هستند. میلگردهای ساده در ساخت تیرچه‌ها، فونداسیون و دیوارها به کار می‌روند و نقشی اساسی در انسجام و یکپارچگی سازه ایفا می‌کنند.

تیرآهن:

تیرآهن، از مقاطع فولادی با مقطع I شکل است که در انواع مختلف IPE، INP، IPB و CNP تولید می‌شود. تنوع در ابعاد و شکل این مقطع، کاربردهای گسترده‌ای در صنعت ساخت و ساز برای آن به ارمغان آورده است.

« خرید تیر آهن »

مقاومت و کارایی تیرآهن ها :

مقاومت بالا در برابر خم شدن، تیرآهن را به انتخابی ایده‌آل برای ساخت تیرها، ستون‌ها و سقف‌ها تبدیل کرده است. تنوع در سایز و نوع تیرآهن‌ها، پاسخگوی نیازهای مختلف در ساخت و ساز است.

نبشی:

نبشی، از مقاطع فولادی با مقطع L شکل است که در دو نوع بال مساوی و بال نامساوی تولید می‌شود. تنوع در ابعاد و نوع نبشی‌ها، کاربردهای گسترده‌ای در صنعت ساخت و ساز برای آن به ارمغان آورده است.

« قیمت نبشی »

انواع نبشی:

• نبشی بال مساوی: در این نوع نبشی، طول هر دو بال یکسان است. نبشی‌های بال مساوی در ساخت خرپاها، قاب‌های فلزی، ستون‌ها و دیوارها کاربرد دارند.
• نبشی بال نامساوی: در این نوع نبشی، طول بال‌ها با یکدیگر متفاوت است. نبشی‌های بال نامساوی به دلیل مقاومت بیشتر در برابر خم شدن، در ساخت تیرها و ستون‌ها به کار می‌روند.

ناودانی:

ناودانی، از مقاطع فولادی با مقطع U شکل است که تنوع در ابعاد و نوع آن، کاربردهای گسترده‌ای در صنعت ساخت و ساز برای آن به ارمغان آورده است.

« قیمت ناودانی »

انواع ناودانی:

• ناودانی ساده: این نوع ناودانی، مقطعی U شکل ساده دارد و در ساخت سقف‌ها، تیرچه‌ها و پل‌ها کاربرد دارد.
• ناودانی گالوانیزه: این نوع ناودانی، با روکش گالوانیزه پوشیده شده است که مقاومت آن را در برابر خوردگی و زنگ زدگی افزایش می‌دهد. ناودانی‌های گالوانیزه در ساخت سازه‌های فلزی در محیط‌های خورنده مانند مناطق ساحلی و اسکله‌ها به کار می‌روند.
• ناودانی فابریک: این نوع ناودانی، با ضخامت بیشتر و به صورت سفارشی تولید می‌شود. ناودانی‌های فابریک در ساخت سازه‌های سنگین مانند پل‌ها و سوله‌ها به کار می‌روند.

ورق‌های فولادی:

ورق‌های فولادی، از جمله مقاطع فولادی با تنوع بی‌نظیر در ضخامت، ابعاد و نوع هستند که این تنوع، کاربردهای گسترده‌ای در صنعت ساخت و ساز و سایر صنایع برای آنها به ارمغان آورده است.

« خرید ورق گالوانیزه »

انواع ورق‌های فولادی:

• ورق سیاه: این نوع ورق، از نورد گرم شمش فولادی تولید می‌شود و به دلیل سطح سیاه آن، به ورق سیاه معروف است. ورق‌های سیاه در ساخت سوله‌ها، مخازن، پل‌ها و سایر سازه‌های فلزی به کار می‌روند.
• ورق روغنی: این نوع ورق، از نورد سرد ورق سیاه تولید می‌شود و به دلیل سطح صاف و صیقلی آن، به ورق روغنی معروف است. ورق‌های روغنی در ساخت لوازم خانگی، بدنه خودرو، تانکرها و مصارف صنعتی دیگر به کار می‌روند.
• ورق گالوانیزه: این نوع ورق، با روکش گالوانیزه پوشیده شده است که مقاومت آن را در برابر خوردگی و زنگ زدگی افزایش می‌دهد. ورق‌های گالوانیزه در ساخت سازه‌های فلزی در محیط‌های خورنده مانند مناطق ساحلی و اسکله‌ها به کار می‌روند.
• ورق رنگی: این نوع ورق، با پوشش رنگی پوشیده شده است که علاوه بر زیبایی، به افزایش مقاومت آن در برابر خوردگی و زنگ زدگی نیز کمک می‌کند. ورق‌های رنگی در ساخت سقف‌ها، دیوارها، نمای ساختمان‌ها و سایر مصارف صنعتی و ساختمانی به کار می‌روند.
• ورق آجدار: این نوع ورق، دارای برجستگی‌هایی به نام آج در سطح خود است که اصطکاک آن را افزایش می‌دهد. ورق‌های آجدار در ساخت کفپوش‌های صنعتی، پله‌ها و سطوح لغزنده به کار می‌روند.
• ورق استیل: این نوع ورق، از فولاد ضدزنگ تولید می‌شود و به دلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی و زنگ زدگی، در مصارف بهداشتی، بیمارستانی، صنایع غذایی و شیمیایی به کار می‌رود.

معرفی کاربردهای مقاطع فولادی

مقاطع فولادی در بخش‌های مختلف صنعت ساختمان‌سازی کاربرد دارند. برخی از کاربردهای رایج مقاطع فولادی عبارتند از:

• اسکلت فلزی: مقاطع فولادی مانند تیرآهن، ستون و نبشی در ساخت اسکلت فلزی ساختمان‌ها به کار می‌روند.
• سقف: تیرچه‌ها، ناودانی‌ها و ورق‌های فولادی در ساخت سقف‌های مختلف مانند سقف تیرچه بلوک، سقف کامپوزیت و سقف عرشه فولادی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
• دیوار: مقاطع فولادی مانند نبشی و ورق‌های فولادی در ساخت دیوارهای فلزی و سوله‌ها کاربرد دارند.
• پله: مقاطع فولادی مانند تیرآهن، نبشی و ناودانی در ساخت پله‌های فلزی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
• فونداسیون: مقاطع فولادی مانند میلگرد و تیرآهن در ساخت فونداسیون و شالوده ساختمان‌ها به کار می‌روند.

نکاتی در خصوص انتخاب و استفاده از مقاطع فولادی

انتخاب و استفاده از مقاطع فولادی مناسب در صنعت ساختمان‌سازی، به عوامل متعددی مانند نوع سازه، بارهای وارده، شرایط محیطی، ضوابط و مقررات ملی ساختمان و بودجه پروژه بستگی دارد. در ادامه به برخی از این نکات اشاره می‌کنیم:

• نوع سازه: نوع سازه، اولین فاکتور مهم در انتخاب مقاطع فولادی است. برای مثال، مقاطع فولادی مورد استفاده در ساخت یک سوله صنعتی با مقاطع فولادی مورد استفاده در ساخت یک ساختمان مسکونی متفاوت خواهد بود.
• بارهای وارده: میزان و نوع بارهای وارده بر سازه، از جمله بارهای مرده، زنده، برف و باد، باید در انتخاب مقاطع فولادی مناسب مدنظر قرار گیرد.
• شرایط محیطی: شرایط محیطی مانند رطوبت، دما و میزان خوردگی، در انتخاب نوع و جنس مقاطع فولادی مؤثر است.
• ضوابط و مقررات ملی ساختمان: ضوابط و مقررات ملی ساختمان، حداقل الزامات مربوط به طراحی و اجرای سازه‌های فولادی را تعیین می‌کنند.
• بودجه پروژه: قیمت مقاطع فولادی، یکی از فاکتورهای مهم در انتخاب آنها است.

نکاتی در خصوص استفاده از مقاطع فولادی:

• مقاطع فولادی باید با توجه به نقشه‌های مهندسی و با رعایت ضوابط و مقررات ملی ساختمان اجرا شوند.
• قبل از استفاده از مقاطع فولادی، باید از سالم بودن آنها اطمینان حاصل کرد.
• مقاطع فولادی باید در برابر عوامل مخرب محیطی مانند رطوبت و خوردگی محافظت شوند.
• اتصالات مقاطع فولادی باید به طور صحیح و اصولی انجام شود.

در پایان، انتخاب و استفاده از مقاطع فولادی مناسب، نقشی حیاتی در استحکام و پایداری سازه‌های ساختمانی دارد. توجه به نکات ذکر شده در این مطلب، می‌تواند به شما در انتخاب و استفاده صحیح از مقاطع فولادی در پروژه‌های ساختمانی کمک کند.

منابع:

• کتاب “مقاومت مصالح در مهندسی عمران” تالیف دکتر مسعود شاکری
• کتاب “طراحی سازه‌های فولادی” تالیف دکتر علی اکبر صارمی
• آئین‌نامه 2800 زلزله ایران

توجه:

• این مطلب صرفاً جهت مطالعه شما ایجاد شده و برای استفاده از آن در پروژه‌های ساختمانی مناسب نیست. زیرا برای این کار شما باید به نقشه‌های مهندسی و ضوابط و مقررات ملی ساختمان مراجعه کنید.
• برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص مقاطع فولادی و کاربردهای آنها، می‌توانید از منابع ذکر شده در این مطلب استفاده کنید.